Paragraaf 2 Weerstandsvermogen

Bij het weerstandsvermogen worden de beschikbare weerstandscapaciteit en de in kaart gebrachte risico's, waar geen beheersmaatregel tegenover staat, tegen elkaar afgezet. Dit wordt uitgedrukt in de ratio weerstandsvermogen. De bandbreedte van deze ratio is opgenomen in de financiële verordening. Een ratio met een bandbreedte tussen 1,6 en 1,8 wordt als ruim voldoende gekwalificeerd. De financiële verordening geeft tevens de regels weer rond de berekening van het weerstandsvermogen.
Om een goed oordeel te kunnen geven over het weerstandsvermogen zijn twee elementen van belang: de beschikbare weerstandscapaciteit (A) en de benodigde weerstandscapaciteit (B).

A. Beschikbare weerstandscapaciteit

De beschikbare weerstandscapaciteit bestaat uit de algemene reserve. In de Financiële verordening van Heemstede is bepaald dat stille reserves, de post onvoorzien en de onbenutte belastingcapaciteit niet meegenomen worden in de berekening omdat de gemeente niet snel over deze middelen kan beschikken en omdat de OZB geen sluitpost is maar een laatste optie. Hiermee wijkt Heemstede af van het Gemeentelijk Toezichtskader van de provincie Noord-Holland. De algemene reserve bedraagt per 1-1-2026: € 27.365.092. Dit is exclusief de reserve "structureel dekkingsmiddel" van € 1.862.623. Formeel is dit een onderdeel van de algemene reserve. Inclusief de reserve " structureel dekkingsmiddel"  is de algemene reserve € 29.227.715.

B. Benodigde weerstandscapaciteit (de risico's)

Dit betreft de inventarisatie van de risico's waarvoor geen dekking in de begroting is en de kans dat die zich voordoen. De risico's worden ingeschat op totaal € 3.894.000.

Ratio weerstandsvermogen

Conform de huidige verordening is het weerstandsvermogen berekend op basis van de algemene reserve. De weerstandsratio moet minimaal tussen de 1,6 en 1,8 zijn. De reserve structureel dekkingsmiddel wordt hierbij buiten beschouwing gelaten.
De ratio van het weerstandsvermogen per 1 januari 2026 is :

Uit de normtabel blijkt dat een ratio binnen deze bandbreedte uitstekend is.

Surplus algemene reserve

Het saldo van de algemene reserve bedraagt per 1 januari 2026 € 27,3 miljoen. Het vrije deel (surplus) bestaat uit dit saldo minus de benodigde weerstandscapaciteit € 3,9 miljoen. Dit betekent dat het deel dat niet nodig is voor het afdekken van risico's (weerstandscapaciteit) € 23,4 miljoen bedraagt. Van dit vrij besteedbare deel (surplus) kan de gemeente jaarlijks maximaal 10% (€ 2,3 miljoen) inzetten voor het afdekken van structurele lasten. Hiervoor is in de jaarrekening 2023 de reserve structureel dekkingsmiddel ingesteld. Deze reserve bedraagt momenteel 1,9 miljoen en wordt nog gevuld uit het te verwachten resultaat van de jaarrekening 2025.

Onbenutte belastingcapaciteit

De nog onbenutte OZB is gelijk aan de belastingheffing die meer kan worden opgelegd als een gemeente het OZB-tarief gebruikt dat een gemeente moet heffen om in aanmerking te komen voor toelating van een zogenoemde artikel 12 aanvraag. Dit niveau bestaat uit de WOZ-waarde vermenigvuldigd met het redelijk tarief. In de Meicirculaire gemeentefonds wordt jaarlijks het redelijk tarief bekend gemaakt.
De geraamde opbrengst OZB vormt het uitgangspunt voor de bepaling van de onbenutte belastingcapaciteit.

N.B. De OZB 2025 wordt geheven over de WOZ-waarden van 2024. De WOZ-waarden betreffen nu nog voorlopige cijfers. De WOZ-waarden van woningen en niet-woningen worden tot aan het versturen van de WOZ-aanslagen gewaardeerd door GBKZ.
De onbenutte belastingcapaciteit wordt door Heemstede niet betrokken bij de berekening van de ratio weerstandsvermogen.